Tân Hoa xã mới đây đưa tin số quân đồn trú ở cái gọi là “thành phố Tam Sa” trên quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam lên tới 10.000 người. Đơn vị đồn trú này có thể sẽ được trang bị khí tài ngang với tiêu chuẩn chính quy của quốc gia, nghĩa là sẽ có cả xe tăng thiết giáp, các loại cơ giới chiến đấu đổ bộ và trực thăng.

Trước đó, các thượng nghị sĩ Mỹ John Kerry, Richard Lugar, John McCain, Jim Webb, James Inhofe và Joe Lieberman đã lên tiếng kêu gọi ASEAN và Trung Quốc trở lại bàn đàm phán và giải quyết tranh chấp biển Đông theo con đường hòa bình. Tạp chí Forbes cho biết các nghị sĩ Mỹ thậm chí còn đưa ra một nghị quyết kêu gọi Trung Quốc và ASEAN cùng hợp tác hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử của các bên trên biển Đông (COC) và kiềm chế ứng xử để tránh làm tình hình thêm phức tạp hay leo thang tranh chấp trên biển Đông.

CNN dẫn lời chuyên gia Mỹ Stephanie Kleine-Ahlbrandt cho rằng Trung Quốc đang sử dụng chiến lược “chuyển lửa ra ngoài” nhằm kéo sự chú ý của dư luận trong nước khỏi những sự kiện rối ren trong nội bộ với việc dựng lên những kẻ thù bên ngoài. Nhà phân tích này dẫn chứng hàng loạt sự kiện, như vụ Trung Quốc leo thang đối đầu với Philippines ở bãi cạn Scarborough, “rao bán nhà hàng xóm” khi mời thầu khai thác dầu khí trong thềm lục địa của Việt Nam, xua 30 tàu cá tới quần đảo Trường Sa của Việt Nam, thành lập “thành phố Tam Sa” và đưa quân đồn trú ở Hoàng Sa...

Vẫn theo nhà phân tích này, trong khi công chúng Trung Quốc đang hoang mang về vụ Bạc Hi Lai thì việc đối đầu với Philippines ở bãi cạn Scarborough là lựa chọn tốt nhất để Bắc Kinh hướng dư luận trong nước ra bên ngoài. Bắc Kinh một lần nữa lựa chọn con đường sử dụng cơ bắp đối với các nước láng giềng trên biển, chấp nhận “bán láng giềng gần” để mua sự yên ổn nội bộ.

Trong những ngày qua, các quan chức cấp cao trong quân đội, tình báo và các cơ quan hải dương Trung Quốc vẫn liên tục lên tiếng hối thúc Bắc Kinh phải có “hành động mạnh mẽ hơn” để khẳng định chủ quyền ở biển Đông. Các quan chức này “đổ thừa” chiến lược “trọng tâm” châu Á của Mỹ là nguyên nhân gây căng thẳng trên biển Đông.

Tại Diễn đàn hòa bình thế giới tổ chức ở Bắc Kinh, Chu Thành Hổ, một quan chức quân đội được mô tả là “diều hâu” nhất, người từng ngang nhiên bác bỏ mọi quyền lợi của các nước ở biển Đông, đã lố bịch tuyên bố: “Việt Nam và Philippines tuyên bố chủ quyền ở biển Đông là vô lý và bất hợp pháp. Nam Hải (biển Đông) thuộc về Trung Quốc”.

Một số quan chức “diều hâu” khác như chủ tịch Viện Quan hệ quốc tế đương đại Trung Quốc Thôi Lập Như và tướng quân đội La Viện cũng “đồng thanh tương ứng” khi đòi sử dụng vũ lực ở biển Đông bất chấp mọi lẽ phải. “Trung Quốc đang đối mặt với những nước láng giềng hung hăng là Việt Nam và Philippines” - Từ Chí Dung, lãnh đạo cơ quan ngư chính Trung Quốc, thản nhiên tuyên bố.

MỸ LOAN